Open Mike

Koniec każdego roku niechybnie kieruje nas w stronę podsumowań. Nie inaczej będzie i tym razem, tym bardziej, że w świecie LGBT+ w Polsce naprawdę jest co podsumowywać. Samemu jest oczywiście smutno, najlepiej w towarzystwie. I do tego mądrym. Dlatego właśnie gościem Mike'a Urbaniaka w tym podcaście Open Mike jest Krzysztof Tomasik, publicysta i biograf, autor tak ważnych dla naszej społeczności książek, jak „Homobiografie” czy „Gejerel”.

„Tom na wsi” Michela Marca Boucharda, zekranizowany kilka lat temu przez Xaviera Dolana, miał swoją polską prapremierę na deskach TR Warszawa przed wakacjami, ale nie zdążyliśmy wtedy o niej porozmawiać. Nadrabiamy więc zaległości – bo to znakomity spektakl, którego przegapić nie można – wraz z początkiem nowego teatralnego sezonu, dlatego gośćmi podcastu Open Mike są reżyser i dramaturg „Toma na wsi” – Wojtek Rodak i Szymon Adamczak. Zapraszam do rozmowy. Mike Urbaniak

Są takie tytuły filmowe, które zawsze wzbudzają dreszczyk queerowych emocji. Jednym z nich jest z pewnością „Priscilla. Królowa pustyni”, film dla osób LGBT+, tych, ma się rozumieć, nieco starszych, absolutnie kultowy. Na ekrany kin trafił w połowie lat 90. ubiegłego wieku i wzbudził wielkie kontrowersje – oburzenie konserwatystów i zachwyt postępowców. Niemal 30 lat po tej pamiętnej premierze, „Priscilla” trafiła na deski Teatru Muzycznego Capitol we Wrocławiu, a wyreżyserował ją Cezary Tomaszewski – gość Mike'a Urbaniaka w podcaście Open Mike.

Przez długie lata queerowe kino, zwane przez wielu gejowskim, występowało w Polsce tak rzadko jak zaćmienia słońca, a kiedy już się zdarzało, to pozostawiało – delikatnie mówiąc – wiele do życzenia. Ostatnio coś się jednak zmieniło i w zeszłym roku mogliśmy obejrzeć nie jeden, nie dwa, ale trzy filmy, w których głównymi bohaterami były osoby nieheteronormatywne. Mowa tu oczywiście o „Ostatnim komersie”, „Hiacyncie” i „Wszystkich naszych strachach”. Tej jesieni na ekrany naszych kin trafi „Słoń” według scenariusza i w reżyserii Kamila Krawczyckiego, który wraz z grającym w tym filmie Pawłem Tomaszewskim jest gościem podcastu Open Mike. Zapraszam do rozmowy. Mike Urbaniak.

Akronim LGBT był przez długie lata, a nawet dekady zdominowany przez literkę G – to gejami głównie straszono, gejów atakowano publicznie, geje byli obecni w niejednej agendzie politycznej i generalnie w centrum uwagi. W ostatnich latach bardziej widoczna staje się literka T, oznaczająca osoby transpłciowe, będące coraz częściej tematem gorących publicznych debat. Podczas, gdy w wielu krajach Zachodu geje i lesbijki są już zwykłą częścią społecznego krajobrazu, osoby transpłciowe i związane z nimi kwestie rozpalają niejedną dyskusję i polityczna kampanię. O tym, dlaczego tak jest, Mike Urbaniak rozmawia z transpłciową aktywistką i publicystką Mają Heban.

Ostatnio coraz częściej widzimy mężczyzn, w tym heteroseksualnych mężczyzn, w ubraniach i dodatkach uznawanych tradycyjnie za kobiece, jak sukienki, spódnice, torebki czy perłowe naszyjniki. Mężczyźni noszą dzisiaj kreacje z odsłoniętymi plecami, malują paznokcie i noszą make-up. Konserwatyści widzą w tym koniec tak zwanego „prawdziwego mężczyzny” i kolejny atak „potwora dżender”, postępowcy – modowe wyzwolenie, a w społeczności queerowej tę widoczną zmianę przyjmuje się z mieszanymi uczuciami: jedni się cieszą z queerowania mody, inni uważają, że to odmiana pinkwashingu, z którego korzystają pełnymi garściami modowe marki. O tym wszystkim Mike Urbaniak rozmawia z Marcinem Różycem – krytykiem mody, kuratorem, dziennikarzem związanym „Vogue” i Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.

„Jedna płeć jest od drugiej różna, lecz w istocie mieszają się ze sobą. W każdej ludzkiej istocie zachodzi chwiejność miedzy jedną płcią a drugą i często tylko strój pozwala zachować pozór męski bądź niewieści, a pod spodem kryje się coś wręcz przeciwnego niż na wierzchu”, pisała Virginia Woolf w słynnej powieści „Orlando”. W Miesiącu Dumy przeniosła ją na scenę Teatru Powszechnego w Warszawie Agnieszka Błońska.

Po II wojnie światowej w Polsce znalazła się liczna grupa greckich i macedońskich uchodźców, którzy uciekli z ojczyzny przed wojną domową. Docierali do Polski statkami, pociągami i w bydlęcych wagonach. Dorośli, dzieci, ranni partyzanci. Grecy szybko się w Polsce zadomowili, zaczynając nowe życie. „Nowe życie. Jak Polacy pomagali uchodźcom z Grecji” to tytuł książki reporterskiej Dionisiosa Sturisa, potomka greckich uchodźców, dziennikarza, reportera, pisarza i wyautowanego geja.

W ciągu ostatnich kilku lat Poznań wyrósł na tęczową stolicę Polski. Queerowa społeczność rozkwita w wielkopolskiej stolicy, jak w żadnym innym mieście, przede wszystkim za sprawą założonej siedem lat temu Grupy Stonewall, dzisiaj jednej z czołowych organizacji LGBT+ w Polsce. O jej kolejnych inicjatywach i nadchodzącym Poznań Pride Weeku, największym queerowym festiwalu w Polsce, opowiada Sue Bell.

„Niektórzy wiedzą od razu. Błyskawicznie opanowują techniki makijażu, a na scenie czują się jak ryby w wodzie. Innym proces odkrywania swojej tożsamości zajmuje długie lata. Jedni się ukrywają, drudzy wręcz przeciwnie – manifestują swój sposób wyrażania siebie. Niektórzy wybierają scenę, inni ulicę, na której każdego dnia w krzykliwych kostiumach demonstrują płynność płci i celebrują różnorodność”, pisze o drag queens Jakub Wojtaszczyk w książce „Cudowne przegięcie. Reportaż o polskim dragu". Autor jest kolejnym gościem Mike'a Urbaniaka w podcaście „Open Mike”.